Een steeds groter wordend probleem in met name de zuidelijke gemeenten van de provincie Groningen is de eikenprocessierups. Ondanks dat de eikenprocessierups vooral een gezondheidsprobleem is, is de beheersing wel grotendeels de verantwoordelijkheid van de boombeheerders.
Wat is de eikenprocessierups?
De eikenprocessierups is de rups van de eikenprocessievlinder. Deze vlinder en haar rups zijn al sinds 1989 in Nederland te vinden. Meestal komen de eerste rupsen begin april uit het ei. Binnen een periode van ongeveer drie maanden eet de eikenprocessierups van de eikenbladeren en vervelt hij vijf keer. Pas na de derde vervelling maakt de rups de brandharen die voor overlast zorgen.
Activiteiten Groninger Bomenwacht
Sinds 2010 worden er in de provincie Groningen maatregelen getroffen om de eikenprocessierups, en daaruit voortkomende gezondheidsproblemen, samen aan te pakken en kennis en ervaringen omtrent monitoring, preventie en bestrijding te delen.
Werkgroep eikenprocessierups Groningen
De Groninger Bomenwacht coördineert de samenwerking, de monitoring en de kennisdeling. Dit doen we via de Werkgroep Eikenprocessierups Groningen (WEG). Hierin zijn onder meer de provincie, Staatsbosbeheer GGD Groningen en gemeenten vertegenwoordigd. Tevens wordt regelmatig afgestemd met de Noordelijk Werkgroep eikenprocessierups. De presentaties van het WEG-overleg vindt u onder ‘Kennis’.
Beheerkader eikenprocessierups
Welke maatregelen er worden getroffen om de overlast door de eikenprocessierups te voorkomen en te beperken bepalen de beheerders. Daarvoor stellen zij een beheerplan op waarin gebiedspecifieke maatregelen worden getroffen ten aanzien van risico-inventarisatie, monitoring en registratie en bestrijding. Om handen en voeten aan een beheerplan te geven heeft Terra Nostra voor de Groninger Bomenwacht een beheerkader opgesteld. Het beheerkader vindt u onder ‘Kennis’.
Monitoring vlinders
Medio juli maakt het pop-stadium van de eikenprocessierups plaats voor het vlinderstadium. Dat is het moment dat de monitoring van de vlinders plaats vindt. De vlinders worden gevangen in zogenoemde feromoonvallen, kunststof bakken hoog in de boom voorzien van een lokstof, het feromoon. Het aantallen gevangen vlinders geeft een indicatie van het aantal rupsen wat men het daaropvolgende jaar kan verwachten. Vanaf 2010 verzorgd de Groninger Bomenwacht de monitoring in diverse Groninger gemeenten met 78 vallen. De resultaten van de monitoring vindt u onder ‘Kennis’.
Kenniscentrum eikenprocessierups
Vanwege de grote overlast in 2019 is op initiatief van het Ministerie van LNV het Kennisplatform Processierups in het leven geroepen om de overlast van de eikenprocessierups beter beheersbaar te houden. Op www.processierups.nu staat veel informatie over de eikenprocessierupsen en antwoorden op veel gestelde vragen.
In september 2019 is een update van de Leidraad Beheersing Eikenprocessierups gepubliceerd. De laatste update stamde uit 2013. In de leidraad wordt naast gedetailleerde informatie over de ecologie en de gezondheidsrisico’s ingegaan op: voorkomen plaagdruk, risicoanalyse, monitoring, bestrijding, beleid en organisatie en communicatie. De leidraad vindt u onder ‘Kennis’.