De gewone es (fraxinus excelsior), hierna es te noemen, is een veel voorkomende boomsoort in ons land. In Groningen speelt hij een belangrijke rol in het landschap, met name in het kleigebied van noord en oost Groningen.
Evenals de iep is de es goed bestand tegen zware (klei)grond en (zilte) zeewind. Essen zien we in Groningen vooral als weg- en erfbeplanting, in ruilverkavelingsbosjes en in het landschap. Ze zijn vanaf de jaren zeventig veel geplant als vervanger van zieke iepen.
Herkennen
De es is een snelgroeiende boom die wel veertig meter hoog kan worden. Hij heeft een ronde of ovale kroon. De bladknoppen zijn opvallend zwart. De loofboom is bladverliezend en heeft een oneven geveerd blad dat bestaat uit zeven tot dertien deelblaadjes. De bladeren staan kruisgewijs tegenover elkaar. De purperrode bloempluimen verschijnen voordat de bladeren uitlopen. Zij staan eerst rechtop en hangen later in trossen aan de uiteinden van de twijgen van het vorige jaar.